Sultan Abdülmecid’in Yad Ellerde Ölen Kızı Mediha Sultan

Sultan Abdülmecid Han’ın Gülistu Kadın’dan doğan kızıdır. 30 Ağustos 1856’da dünyaya gelmiştir. 1861 yılı onun için bir felaket yılı olmuştur. Zira bu yıl içerisinde, önce babası Sultan Abdülmecid’i, 5-6 ay sonra da validesi Gülistu Kadınefendi’yi yitirmiştir. Beş yaşındayken hem öksüz hem yetim kalmıştır.

Yetim Mediha, saray geleneklerine uyularak, babasının bir başka zevcesi Verdicenân Kadınefendi’ye evlatlık verilmiştir. Verdicenân Kadın, Mediha Sultan’ı çok iyi yetiştirip terbiye etmiştir. Hanedana mensup diğer sultanlar gibi iyi bir eğitim almıştır. 15-16 yaşlarına adım atınca, giyinişi ve güzelliğiyle sarayda dikkatleri üzerine çekmeye başlamıştır.

Bu sıralarda Sami Paşazade Necip Bey’i görüp beğenmişti. Lakin kardeşi Sultan II. Abdülhamid, Ali Suavi ile işbirliği yaptıkları için Sami Paşa ailesinden pek hoşlanmıyor ve onlarla dünür olmayı arzu etmiyordu. Dolayısıyla Abdülhamid Han, kız kardeşinin Necip Bey’le izdivacının önünü kesmek maksadıyla damat adayını Paris Sefareti kâtipliğine tayin etmiştir.

Mediha Sultan, bu duruma çok üzülmüş; uyku uyuyamaz ve yemek yiyemez hale düşmüştür. Nihayet daha fazla dayanamayıp anneliği Verdicenân Kadın’a mektup göndererek yardım istemiştir. Verdicenân Kadın da Sultan Abdülhamid’in analığı Perestu Valide Sultan’ı devreye koyarak izdivaçlarına müsaade edilmesini rica etmiştir.

Abdülhamid Han, analığı Perestu Sultan’ı çok sever ve sözünden çıkmazdı. Sonunda talep edilen izin çıkmış ve Mediha Sultan’ın Necip Bey ile evlenmesinin önü açılmıştır. İstanbul’a gelen Necip Bey’in Mediha Sultan’la nikâhı, 27 Ocak 1877’de kıyılmış, düğün merasimleri ise 8 Haziran 1879’da gerçekleşmiştir. Necip Paşa, 6 sene sonra hastalanarak vefat etmiştir. Mediha Sultan’ın, Necip Paşa’dan Sami isminde bir oğlu dünyaya gelmiştir. Sami Efendi, ileride Sultan Vahdeddin’in hususi yaveri olmuş ve en yakın adamları arasına girmiştir.

Birinci evliliği kısa süren ve bu şekilde 1885’te biten Mediha Sultan, 30 Nisan 1886’da biraderi Sultan Abdülhamid tarafından Damat Ferid Paşa ile evlendirilmiştir. Mediha Sultan ve Damat Ferid çifti, esas huzuru Sultan Vahdeddin’in saltanatı zamanında yakalamışlardır çünkü Padişah Vahdeddin, Mediha Sultan’ın öz kardeşiydi. Bu sebeple Sultan Vahdeddin, Damat Ferid Paşa’yı birkaç defa sadrazamlığa tayin etmiştir.

Fakat Ferid Paşa’nın Anadolu’daki Milli Mücadele Hareketi ve Mustafa Kemal ile ters düşmesi ve İngiliz yanlısı bir siyaset izlemesi tepki toplamış ve sadrazamlık görevleri uzun sürmemiştir. Ancak Mustafa Kemal’in Anadolu’ya gönderilmesinde Padişah Vahdeddin’den sonra en çok rol oynayan ikinci kişi olduğunu da unutmamak gerekir.

Milli Mücadele’nin zaferle neticelenmesi üzerine, oluşabilecek muhtemel sonuçlardan kaçınan ve endişeye kapılan Damat Ferid Paşa, 21 Eylül 1922’de eşi Mediha Sultan’ı da yanına alarak yurdu terk etmiştir. Fransa’nın Nice şehrine yerleşen Mediha Sultan, kocası Damat Ferid’in 6 Ekim 1923 tarihinde vefat etmesi üzerine, İtalya’nın San Remo şehrinde ikamet eden kardeşi Sultan Vahdeddin’in yanına gitmiş ve onun himayesine girmiştir.

Ne var ki Vahdeddin Han’ın Mayıs 1926’da vefat etmesiyle tekrar Fransa’ya geçmiş ve ölünceye kadar orada yaşamıştır. Gurbet hayatının sefaletine ve vatan hasretine tahammül edemeyen Mediha Sultan’ın 1926 yılı başlarında şuuru gidip gelmeye başlamıştır. 9 Kasım 1928’de, Nice şehrine 30 km. mesafedeki küçük sahil kasabası Menton’da hayata veda etmiştir. Mediha Sultan’ın Damat Ferid’den çocuğu olmamıştır.