Babalık Kodları Değişiyor

Babalık ne zaman başlar, diye bir soru sorsam cevabınız ne olur? Kanımca, birçoğunuz çocuk doğduktan sonra babalık da başlar, der. Bu bakış açısı, günümüz için geçerli değildir. Babalık, evlenme kararı verilirken başlar.

Bu arada, şunu ifade etmek istiyorum: Baba ile ilgili, babalık ile ilgili yazıyor olmak, anneye ve anneliğe önem vermediğim gibi bir anlama gelmesin. Bir süre, dergimizde, baba, babalık ve babalar ile ilgili yazmaya devam edeceğim.

Dünyaya gözünü açan çocuk, önce annesiyle, annesinin kokusuyla, ten temasının vermiş olduğu sevgiyle tanışır. Daha sonra babasına aşina olmaya başlar.

Geçmişte baba evin maddi ihtiyaçlarını karşılarken ev içindeki işler anneye kalırdı. Doğal olarak çocukların duygusal ve diğer ihtiyaçlarını karşılamak da çoğunlukla anneye düşen görevlerdi.

Geçmiş ataerkil toplumlarda baba figürü, kısıtlayıcı ve yasaklayıcı olarak görülebilir. Bu durum, o toplumlarda ve ailelerde içselleştirildiği için normal olarak kabul edilirdi. Bu tarz ortamda yetişen çocuklar, bu durumu içselleştirebilir ve yetişkinliğe geldiklerinde benzer davranışları gösterebilirdi. Babanın bu sert yaklaşımı çocukların hoşuna gitmese de bu ortamda yetişen çocuklar büyüyüp baba olduklarında aynı davranışları sergileyebilirlerdi.

Babalar neredeyse çocuklarıyla ilgilenmezlerdi. Aslında bu durum, o günün şartlarında düşünüldüğünde normal olarak kabul edilmektedir. Çocuk oyun oynamak ister, anne ya da ağabey ve abla ile oynar; çocuk acıkır, anne besler; çocuk üstünü kirletir, anne değiştirir; çocuk su ister, anne getirir; veli toplantısı olur, anne katılır…

Peki, günümüzde durum nasıl? Günümüzde eğer babalar böyle ise ya da böyle olmaya devam ederse çocuklarda telafisi olmayan sorunlara sebep olabilir. Günümüzde bir değişim var mı? Sanırım yukarıdaki durumlar yavaş yavaş geride kaldı ve birer klişeye dönüşmek üzere.

Annenin yerini babanın doldurması ya da babanın yerini annenin alması çok fazla mümkün olan bir durum değildir. Çünkü her birey hayatının her evresinde anne ve babasına ayrı ayrı ihtiyaç duyar. Çocuğun hem ruhsal hem de fiziksel gelişiminde ebeveynlerin olumlu davranışları çocukların daha sağlıklı bireyler olarak yetişmesine olanak sağlar.

Fakat babaların duygularını daha geri planda bırakması, maddi sorumluluk kısmını daha ön planda tutması çocukların gelişiminde olumsuzluklara neden olabilir.

Baba, çocuğu 9 ay karnında taşımadığı, emzirmediği için kendini daha geri planda tutabilir. Fakat çocuk, anne karnında dahi babanın varlığına, sevgisine, ilgisine ihtiyaç duyar ve birçok yönünü babanın varlığı ile geliştirir. Günümüzde çocuk gelişiminde artık aktif şekilde rol alan babalar görüyoruz ve eski olumsuz babalık kodlarını reddettiğine tanık oluyoruz. Tabii ki o olumsuzluklar, o gün için normaldi.

Dışarıda çalışan herkes, hayatın yoğun koşturmacasında akşam eve geldiğinde dinlenmek, kendine zaman ayırmak ister. Bu bir ihtiyaçtır. Fakat çocuğa zaman ayırmak da zorunlu bir görevdir ve bu durum da bir ihtiyaçtır. Çocuğa zaman ayırmak, çocuk ile oynamak aslında babalar için de bir ihtiyaçtır. Kendinize ve çocuğunuza oyun oynama hakkı tanıyın. Gelecekte bunun için kendinize çok teşekkür edeceksiniz.

Bir babanın çocuğuna, çocuğunun gelişimine ne gibi katkıları olabilir? Babalığın olmazsa olmaz kodlarını şu şekilde özetlemek mümkündür:

Çocuğun büyüme ve gelişme aşamasında babanın rol alması, çocuğun bilişsel gelişimine ve problem çözme becerisine katkı sağlar.

Babanın çocuğun duygusal ihtiyaçlarına cevap vermesi, çocuğun daha özerk yetişmesini sağlar.

Anne ve babanın çocuğun hayatına birlikte katılmasıyla çocuk farklı modeller görür ve daha çok sayıda uyarıcı alır. Böylelikle çocuğun zihinsel ve sosyal gelişimi olumlu etkilenir.

Babanın bebeklik döneminde bebek ile bağ kurması, güvenli bağlanmayı sağlar.

Babanın çocuk ile oyun oynaması, çocuğun özgüvenini destekler.

Babanın çocuğun yaşamına aktif katılmasıyla çocuğun empati, iç denetim, özgüven gibi özellikleri gelişir.

Babanın çocuğu ile olumlu iletişim kurması, çocuğun daha kolay sosyalleşmesini sağlar.

Çocukların cinsel kimlik gelişiminde babanın aktif varlığı önemlidir.

Evet, babalık yapma şekli değişiyor. Dergimizde önümüzdeki sayılarda da bu konuyla ilgili yazılarımızı okumanız dileğimle...