Kitap: Yıldırım Bâyezîd

Kitabın adı: Yıldırım Bâyezîd

Yazar: Metin Özdamarlar

Yayınevi: Eğlenceli Bilgi

Yayın yeri ve yılı: İstanbul/2020

Sayfa sayısı: 132

Yaş aralığı: 14+

İşlenen konular: cesaret, kararlılık, liyâkat, entrika, dine ve devlete hizmet…

Osmanlı Devleti’nin dördüncü padişahı Yıldırım Bâyezîd, 1360’ta Bursa’da dünyaya geldi. Babası Murat Hüdâvendigâr, annesi Gülçiçek Hatun’dur. 21 yaşında askerî, siyasî ve ekonomik alanda tecrübe edinmesi için Kütahya’ya vali olarak gönderildi.

Tahta geçtiğinde 29 yaşındaydı ve onu çok zorlu bir süreç bekliyordu. Yıldırm Bâyezîd tahta geçince ilk olarak Osmanlı’dan kopan Anadolu Beyliklerini yeniden Osmanlı’ya bağladı ve isyanlarda başı çeken Karamanoğlu Beyliği ile mücadele etti. Bir taraftan Anadolu ile meşgul olan Yıldırım Bâyezîd diğer yandan da Rumeli’de yoğun bir şekilde uğraştı. Selanik, Üsküp ve Eflak Osmanlı topraklarına dâhil edildi.

Osmanlı Devleti kurulduğundan beri Bizans ile ilişkiler çok da sağlıklı değildi. Bizans her fırsatı değerlendiriyordu ve o dönemde de şehzadeleri kışkırtarak Osmanlı’yı zor durumda bırakmaya çalışıyordu. Yıldırım Bâyezîd’in aklında ise Hz. Peygamber (s.a.v.)’in “İstanbul mutlaka fethedilecektir. Onu fethedecek komutan ne güzel komutan ve onu fethedecek ordu ne güzel ordudur.” hadisi vardı.

Böylece Yıldırım Bâyezîd harekete geçti ve Bizans’a bir elçi göndererek bazı isteklerde bulundu. Bizans onun teklifine ret cevabı verdi ve İstanbul’un Osmanlılarca ilk kuşatması başlamış oldu ancak bazı sebeplerle İstanbul bu ilk kuşatmada alınamadı. Yıldırım Bâyezîd zamanında İstanbul dört defa daha kuşatıldı fakat kaderde İstanbul’un Yıldırım Bâyezîd tarafından alınması yoktu.

İstanbul’un 1395’te kuşatılması farklı idi zira Avrupalılar Türklerin Balkanlarda ilerleyişini durdurmak, Türk tehlikesi altındaki Macarlara yardım etmek ve Batı Avrupa’nın güvenliğini sağlamak üzere büyük bir Haçlı ordusu kurdular. 130 bin askerden oluşan bu büyük ordu ile 80 bin askerden oluşan Osmanlı ordusu, Orta Avrupa’nın en önemli kalelerinden biri olan Niğbolu önünde karşı karşıya geldi.

Yıldırım Bâyezîd’in büyük cesareti ve akıl almaz savaş dehası ile Haçlı ordusu darmadağınık oldu, büyük bir hezimet yaşayarak savaşı kaybetti. Bu zafer neticesinde Abbasi Halifesi tarafından Yıldırım Bâyezîd’e Sultan-ı İklim-i Rum ünvanı verildi.

Niğbolu Savaşı ile Osmanlı Devleti Balkanlara kesin olarak yerleşmiştir. Zaferin hediyesi olarak Bursa’da Yıldırım Bâyezîd tarafından Mimar Ali Neccar’a 20 kubbeli büyük bir Ulu Cami yaptırılmıştır. Devletin sınırlarını Tuna’dan Fırat’a kadar genişleten Yıldırım Bâyezîd’in bir önemli eseri de İstanbul Boğazı’nın kontrolünü sağlayacak Anadolu Hisarı, diğer adıyla Güzelce Hisar’dır.

Yıldırım Bâyezîd ve Osmanlı Devleti için kâbusun başlangıcı Timur ve Ankara Savaşı olmuştur. Timur, Çin’den Anadolu’ya; Rusya’dan Hindistan’a kadar büyük bir imparatorluk kurmuştu. Hedefinde sınırlarına Anadolu’yu da katmak vardı. Onun bu ideali ve başka sebepler, tarihin iki süper gücünü karşı karşıya getirdi.

Yazılan mektuplar, gönderilen elçiler çözümsüz kaldı ve 160 bin askerden oluşan Timur’un ordusu ile 90 bin askerden oluşan Yıldırım Bâyezîd’in ordusu Ankara’da karşı karşıya geldi. Meydanda sadece askerlerin kapışması yoktu, aynı zamanda Ankara Savaşı’nda pek çok entrika da yaşandı ve neticede Yıldırım Bâyezîd savaşı kaybetti. Timur’a esir düşen Yıldırım, yaşadığı mağlubiyetin üzüntüsünden hastalandı ve 1403’te hayata gözlerini yumdu.

Ankara Savaşı, Osmanlı tarihi için pek çok olumsuz siyasî sonuçlar doğurmuştur. Bunlardan biri, Anadolu siyasî birliğinin dağılması ve Fetret Devri’nin başlamasıdır.

Metin Özdamarlar’ın kaleme aldığı Eğlenceli Tarih Yeni Nesil Padişah Yıldırım Bâyezîd adlı çalışma; üslûbu, yazı puntosu, karakterleri ve resimlendirmeleri ile ilgi çekici, kendini okutturan bir kitap. Özellikle sınavlara hazırlanan öğrenciler için yardımcı kaynak durumunda. Kitabın sonunda kaynakça da verilmiş, böylece eserin oluşturulma aşamasında ciddi okumaların yapıldığını da buradan görüyoruz. Son olarak; yazarı tebrik ediyor, sizlere de iyi okumalar diliyorum.