Kitap: Sevgi Filozofu Yunus Emre

Kitabın adı: Sevgi Filozofu Yunus Emre

Yazar: Gülizi Özen

Resimleyen: Enis Temizel

Yayınevi: Eğlenceli Bilgi

Yayın yeri ve yılı: İstanbul/2020

Sayfa sayısı: 165

Yaş aralığı: 14+

İşlenen konular: sevgi, iyilik, hoşgörü, anlayışlı olmak, alçak gönüllülük…

Sevgi Filozofu Yunus Emre’nin, giriş hariç, bölüm başlıkları şu şekilde: Bir Sevgi Elçisi Doğuyor, Yunus Emre’nin Sevgi Yolculuğu, Yunus Emre’nin Felsefesi, Emre’nin Sırrı, Eserleri, Yunus Emre Türbesi, Geçmişten Günümüze Yunus Emre, Dünyada Yunus Emre, Sevginin Değeri ve Önemi, Yunus Emre’den Öğütler.

Yunus Emre’nin XIII. yüzyılın ortalarında Eskişehir civarında bir köyde doğduğu düşünülüyor. Bu dönem, Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılmaya başladığı dönemdir. Siyasî ve ekonomik sorunlar, savaş ve kıtlık halk üzerinde etkilidir. İşte bu zor şartlar altındaki Anadolu insanına Yunus Emre bir umut ışığı olmuştur. Yunus Emre bunu insanlara iyilik, doğruluk ve güzellik yolunu göstererek yapıyor yani insanların içindeki sevgiyi ortaya çıkarıyor.

Yunus Emre’nin sevgi yolculuğu hem kendine hem dünyaya hem de Yaradan’a doğrudur. Bu yolculuğun başından itibaren çetin sınavlarla karşılaşmıştır. Bunlardan ilki Hacı Bektaş-ı Veli’nin dergâhına buğday istemeye gitmesidir. Burada himmet ve buğday arasında tercih yapması istenir. Yunus Emre, maddî ihtiyaçtan dolayı buğdayı tercih eder ama dönüş yolunda himmetin daha değerli olduğunu anlar. Himmeti almak/istemek için geri döner fakat artık nasip Taptuk Emre’ye verilmiştir. Yunus’un arayışı artık Taptuk Emre’nin dergâhında olacaktır. Bu arayış ki tam kırk yıl sürmüştür. Kırk yılın sonunda istediği nasibe / himmete kavuşur. Artık o, coşkun pınarlar gibi çağıldamaya, söz hazinelerini cömertçe dağıtmaya başlar.

Yunus Emre’nin elindeki güç sevgidir, paylaştıkça çoğalır; her şeyde, her yerde onu görmek mümkündür zira bu sevginin kaynağı Yaradan’dır. Bundan dolayı “Elif okuduk ötürü/Bâzâr eyledik götürü/Yaradılanı hoş gördük/Yaradan’dan ötürü” demiştir.

Sevgi başta olmak üzere Yunus Emre’nin şiirlerinde öne çıkan kavramlar şunlardır: iyilik, hoşgörü, alçak gönüllülük, anlayış, saygı, güzellik, aşk, tasavvuf vd.

Yunus Emre, hayatı boyunca elde ettiği değerleri biriktirmiş ve evrensel sevgi felsefesini oluşturmuştur. Onun felsefesi zaman ve mekân sınırlarının ötesindedir. Bundan dolayı yüz yıllardır insanların gönlünde taht kurmuştur.

Emre ismi Anadolu’daki pek çok ozanın adında geçer. Bu kelime “em” kökünden türemiştir. “Em” kökünden ortaya çıkan “emremek” fiili âşık olmak demektir. Âşık anlamına gelen bu kelime ihtivâ ettiği anlamdan dolayı Yunus’a çok güzel bir ad olmuştur.

Yunus Emre’nin Divân ve Risâletü’n-Nushiyye/Öğütler Kitabı adında iki eseri günümüze ulaşmıştır. Divân’ında aruz ve hece ölçüsüyle yazılmış şiirleri vardır ki duru bir Türkçeyle kaleme alınmıştır. Mesela:

Karlı dağların başında

Salkım salkım olan bulut

Saçın çözüp benim içün

Yaşın yaşın ağlar mısın

veya

Bir garip ölmüş diyeler

Üç günden sonra duyalar

Soğuk su ile yuyalar

Şöyle garip bencileyin

Bu sözler ne kadar saf, akıcı, bizden değil mi? Risâletü’n-Nushiyye ise edebiyatımızda pend-nâme (öğüt kitabı) olarak yazılan ilk mesnevîdir. Mesnevî, Divân edebiyatında uzun konuları hikâye biçiminde anlatmakta yararlanılan, aruz ölçüsünün genellikle kısa kalıplarıyla oluşturulan, her ikiliği kendi arasında uyaklı nazım biçimine verilen addır.

Sevgi Filozofu Yunus Emre, Yunus Emre ile ilgili daha birçok bilgiyi farklı üslûbu, dikkat çeken resimlemeleri, konu ile ilgili bilgi kutucuklarıyla okurun istifadesine sunuyor.