Çocuk Eğitiminde Zamanı Doğru Okuyabilmek

Günümüz anne babalarının çocuk eğitimi konusunda yeteri kadar akademik bilgi sahibi olmalarına rağmen hâl eğitiminde yetersiz oldukları görülmektedir. Çünkü aileler çekirdek olunca anne babalarda çocuk eğitiminde yalnız kalmaktadırlar. Anne babalar çalışınca da çocukları eller yetiştirmektedir. Gününüzde çocukların eğitimi sadece anne baba değil okul ve çevre, televizyon özelliklede sosyal medyanın etkisi çok büyüktür. Hâl böyle olunca da anne babalar çocuk eğitiminde yetersiz kalabilmektedirler. Yani çocukların gelişim dönemlerinde yanlarında olamamak ve çağın getirdikleri yenilikleri takip edememekten kaynaklanmaktadır.

Anne baba olarak bizler, çocuklarımızı yetiştiğimiz zamana ve anne babadan gördüğümüz şekilde yetiştirmeye çalışmaktayız. Oysa devir değişti ve internet çağını yaşıyoruz.  Çocukların içinde bulunduğu çağa göre kendimizi yenilemediğimiz için çocukların duygusal ihtiyaçlarını karşılayamamaktayız. Bu da çocukların eğitimlerinde yetersiz kalmamıza neden olmaktadır.

Bizim zamanımızda bilgiye ulaşma kaynakları sınırlıydı. Çocukların ise bilgiye ulaşmada sıkıntıları olmadığı için bilginin doğruluğuna ya da yanlışlını sorgulayabilmektedirler. Bu da çocukların sorularına ya cevap ver(e)memize ya da yetersiz kalmamıza neden olmaktadır.

Bizim zamanımızda teknoloji bu kadar gelişmediği için teknoloji çağı çocukların duygu ve düşünlerini anlamakta zorlanmaktayız. Bu da bizim çocukla iletişim problemi yaşamamıza neden olmaktadır. 

Bizim çocukluğumuzda sosyal normlar ve toplumsal değerlerin baskısı vardı. Şimdiki çocukların üzerinde böyle bir baskı bulunmamaktadır. Köydeki çocukla şehirdeki çocuklar arasında büyük fark olmadığı gibi Avrupa’daki çocuklar arasında da pek fark bulunmamaktadır. Çünkü gelişmeler yakından ve anlık takip edilmektedir.

Günümüzde anne babalar, çocukların temel ihtiyaçlarını karşılamada çok fazla zorlanmasalar da eğitimlerinde yetersiz kalmaktadırlar. Bunlara bir de annenin işte çalışması, çocuğun eğitiminde yalnız kalması ve çocukların duygusal ihtiyaçların karşılanmasında yaşanan zorlukları sıralayabiliriz.

Neler Yapabiliriz?

İçinde yaşadığımız teknolojik çağın değişim ve gelişmelerini doğru okumamız gerekiyor. Zamanı doğru okuyamadığımız zaman yapacağımız eğitim adına yatırımlar da boşa kürek çekmeye benzeyecektir.

Öyle bir zamanda yaşıyoruz ki insanlık tarihinde ilk defa çocuklar, anne-babalarına ve nene-dedelerine teknoloji adına da olsa bir şeyler öğretmektedirler. Beyaz eşya alırken alacağı makinenin özelliklerini kızına soran anne babalar, telefon alırken ve kullanırken de çocuklarına ve torunlarına sormaktadırlar. Daha düne kadar çocuklar, birçok şeyi anne babalarından ve büyüklerinden öğrenirlerken, günümüzde teknolojinin getirdiği yenilikleri büyükler, küçüklerden öğrenmektedirler.

Bugün altı yaşındaki bir çocuk, otuz altı yaşındaki anne babasından ve altmış altı yaşındaki nene ve dedesinden teknolojinin baş tacı olan telefonu çok daha iyi kullanabilmektedir. Teknoloji o kadar hızlı gelişti ki bu gelişim ve değişim hızına en çok çocuklar ve gençler ayak uydurabilmektedirler.

Yine bir kuşak önceki çocukların öğrenme hızı ile bugünün çocuklarının öğrenme hızları aynı olmadığı bir gerçektir. Kuşaklar arasında öğrenme farkları bu kadar belirgin olunca ihtiyaç ve beklentileri de farklı olmaktadır. Farklılıklar içinde çocuklar ve gençlerin de farkındalığını oluşturmak gerekir.

Günümüz çocuklar ve gençlerinin eğitimleri için, yaşadığımız zamanı ve çocukların dünyalarını iyi okumamız gerekiyor. Eskiden çocuklar ve gençler sadece yalın ilgi ve bilgi isterlerken günümüz çocuk ve gençleri teknolojinin diliyle ilgi ve bilgi istemektedir. Yani her çocuk, her genç içinde yaşadığı zamanının bir ürünüdür.

Her nesil, içinde yaşadığı zamanın özelliğine göre kendi dilini kullanmaktadır. Çocukların ve gençlerin kullandığı bu dil, eğitimde yakalanmadığı sürece o neslin eğitilmesi zordur. Onun için yeni nesillerin eğitiminde öncelikli olarak zamanın, sonra da çocuklar ve gençlerin dilinin öğrenilmesi gerekir.

Sonuç olarak bugün birçok aile, hâlâ zamanın değişimlerini dikkate almadan çocuklarla iletişim kurmaya ve eğitmeye çalışmaktadırlar. Zamanın, şartların ve en önemlisi çocukların değiştiğinin farkında olmayan günümüz anne babalara Hz. Ali Efendimiz (r.a.) şu uyarıyı yapmaktadır: “Evlâdınızı bulunduğunuz zamandan başka bir zaman için talim ve terbiye ediniz. Çünkü onlar sizin zamanınızdan başka bir zaman için halk olunmuşlardır. Çocuğun terbiyesinde sakın kusur gösterme; zira o, senin zamanından başka bir zaman için yaratılmıştır.”

Bunun için;

1. Çocukları yaşadığımız çağa göre değil yaşayacakları çağa göre eğitmeli.
2. Çocukların fiziksel ihtiyaçları kadar duygusal ihtiyaçlarına da dikkat edilmeli.
3. Çocukların duygu dünyalarını iyi anlamak için nitelikli zaman geçirmeli.
4. Çocuklara her zaman olumlu iletişim hâlinde olumlu ve beden ve duygu dillerini iyi anlamak içinde satır aralarını iyi okunmalı.

Çocukları eller (sosyal medya, olumsuz çevre) yetiştirmemesine dikkat edilmeli.