Editörden: Teknoloji Karşısında Çocuklar

Tarihî seyir izlendiğinde teknolojinin en önemli unsuru olan televizyon, iletişimin ve değişimin dönüm noktası olarak kabul edilmektedir. Televizyonun icadı, günümüze kadar gelişen teknoloji ile birlikte büyük dönüşüm geçirmiştir. Televizyonun, gelişen teknolojiyle farklı program türleri ve farklı hedef kitlelerine hitap ederek hayatın içinde önemli bir yere sahiptir.

Anne babalar çocuklarına örnek olmak için öncelikle kendi teknoloji kullanım alışkanlıklarını gözden geçirmelidir. Çocuklarda teknoloji bağımlılığı olan bir ailenin çocuğunda anne-babalarda bu tür bir problemin oluşması ihtimali yüksektir. Unutulmamalıdır ki çocuklar öncelikle kendi anne babalarını örnek alırlar. Aile büyüklerini, elinde telefonla ya da televizyon karışında gören her çocuğun kendisi de bu alanlara yönelecektir. Özellikle çocukların 0-2 yaş döneminde teknoloji kullanımından uzan tutulması önerilmektedir.

Bir yanlış uygulama olarak,  çocukların iştahını arttırmak amacıyla çizgi film karşısında yedirilen bir çocukta kalıcı iştahsızlık meydana geldiği tespit edilmektedir. Aileler çocuklarının teknoloji kullanımına süre kısıtlaması getirmeleri tavsiye edilmektedir. Anne-babaların çocuğun hangi sanal ortamlarda bulunduğunu, seyrettiği içeriğin yaşına uygun olup olmadığını daha rahat kontrol edebilmesi için küçük çocukların telefon ve bilgisayar kullanımı ailelerin yanında ortak alanda olmalıdır.

Çocuklarda uzun süre internet kullanmanın yol açtığı önemli sorunlardan biri olan 'internet bağımlılığı' sebebiyle en sık görülen fiziksel problemler, göz rahatsızlıkları, radyasyonun olumsuz etkileri, duruş ve iskelet yapısında bozukluklardır. Çocuklar doğduğu andan itibaren evde bulunur ve zamanlarını anne babalarıyla kısacası yetişkinlerle geçirir, çocuklar televizyonu yetişkinlerle beraber izlemek zorunda kalmaktadırlar.

Ebeveynler televizyon izlerken çocuğun bunlardan etkilenebileceği ve tv etkisinde kalabileceği düşüncesiyle çocuklarının yaşlarına uygun programlar seçmelidir. Çocuklar mümkün olduğunca yaşlarına uygun olmayan programlardan uzak tutulmalıdır.

Uzmanlar, zamanın büyük bölümünde internet kullanan ve bilgisayar oyunları oynayan çocukların sosyal gelişimlerinin önemli ölçüde gerilediğini, bu çocukların öz güvenlerinin düşük ve saldırganlık davranışlarının yüksek olduğunu belirlemişlerdir.

Televizyon konusunda annelerin daha  hassas olması gerekir. Çocuklar, yetişkinlere yönelik programları izlerken zararlı içeriklere maruz kalabilir. Anne ve babanın televizyon izleme konusunda çocuklarına doğru rol model olmaları, televizyon konusunda çocuklara doğru rehberlik etmesi, birlikte televizyon izlerken programla ilgili gerçek bilgi vermesi çok faydalıdır.

Çocuklar televizyondan, temel olarak model alma yoluyla etkilenmekte olup model alma açısından en yoğun geçen dönemleri özellikle çocukların ergenliğe kadarki dönemleridir. Bu dönemlerdeki zararlı yayınlar çocuklarda sorunlu bir kişilik gelişimine sebep olabilmektedir.

Televizyonu yararlı bir şekilde kullanmak, çocuğun bilişsel gelişiminde de olumlu etki bırakacaktır. Aksi durumda anne-çocuk ilişkisi, iletişimi giderek azalacak ve aynı zamanda çocuk zamanını verimsiz kullanmış olacaktır. Çocuklar geçmişteki gibi sokaklarda arkadaşlarıyla saklambaç, yakan top oynayarak, koşarak vakit geçirmek yerine şimdi televizyon karşısında vakit geçirmeyi tercih etmektedirler. Bunun aksine çocukların gerçek dünyada akranlarıyla olan ilişkileri desteklenip oyun oynamaları için teşvik edilmelidir. İnternetin ve televizyonun zararlı etkileri çocuğa da anlatılmalı ve bilgilendirilmelidir.

Musa Tektaş