Çocuğun Gelişiminde Babanın Önemi

Babalık ne zaman başlar? Babalık rolü çocuk büyüyünce, yürümeye başlayınca, konuşmaya başlayınca mı başlar? Babalık ya da babalık rolü, çocuk doğmadan önce başlar. Hatta babalık rolü evlilikten önce başlar. Evlenmeye karar veren kişi baba olacağını, babalık yapacağını düşünerek kendini geliştirmelidir.  Çocuk gelişimi ve eğitimi konusunda eğitimler almalı, kitaplar okumalıdır.

Bebek, ilk günden itibaren hem annesi hem de babasına ihtiyaç duyar. Baba ile bebek ve çocuk arasındaki iletişim güçlü olmak zorundadır. Bu iletişim ne kadar zayıfsa ileride de yani ergenlik ve gençlik döneminde de o kadar zayıf olacaktır. Çocuk ile baba arasındaki duygusal bağın kalitesi için sihirli bir formül yoktur. Babanın bu konuda istekli olması gerekir. Dahası, babanın bu konunun olmazsa olmaz bir görev olduğunu kabul etmesi gerekir. İletişim ve ilişki için sihirli bir formül olmadığına göre baba, zaman ve emek vermek zorundadır.

Bebeklik döneminde bebeğin bakımında rol almak, bebek ile konuşmak ve onunla fiziksel temas ilk ve temel görevlerdendir. Daha sonra çocuğu yürüyüşe götürmek, parka götürmek, onunla oyunlar oynamak diğer temel görevlerdir. Bebek ve çocuk büyüdükçe becerileri gelişecek ve baba ile yapabileceği etkinlikler de artacaktır. Zamanla baba ile çocuk arasında ortak ilgi alanları oluşacaktır. Bu ilgi alanları çocuğu mutlu ettiği gibi babaya da keyif verecektir.

Çocuğun zihinsel gelişiminde, bilişsel becerilerinin gelişmesinde, okul başarısında baba ile çocuk arasındaki iletişim yüksek derecede etkilidir. Yıllarca çalıştığım eğitim kurumlarında bu durumu çok iyi gözlemleme ve görme fırsatım oldu. Babası ilgisiz olan öğrencilerin okul başarıları düşüktü.

Bebeklikten itibaren çocuğun maruz kaldığı zengin uyaranlar, zihinsel gelişimi olumlu yönde etkiler. Babanın bebeğe ve çocuğa ayırdığı zaman, çocuk ile birlikte yaptığı etkinlikler, çocuğun çok daha farklı deneyimler edinmesine yardımcı olur. Bu da zekâya olumlu yönde katkı sağlar. Çocuklar hem annesini hem de babasını model alarak öğrenirler. Dolayısıyla babanın ilgisizliği ya da yokluğu bu örneklerden birisinin eksikliği anlamına gelir.

Kız çocukları anneyi, erkek çocukları babayı örnek alsa da çocuk karşı cinsin varlığı ile kendi cinsiyetine uygun rolleri de öğrenmiş olur. Hele hele kız çocukları için baba figürü çok önemlidir. Çünkü hayatındaki ilk erkek babasıdır. Baba ile kurulan ilişki ileride karşı cins ile kurulacak ilişkinin de kalitesini ve şeklini etkileyecektir. Babanın tepkileri, sorunları çözüm yaklaşımı, sorunlar karşısındaki tepkileri ve ev kurallarını uygulama yöntemleri çocuklar için örnek olacaktır.

Otoriter babalar her zaman çocukların kimliğinin oluşmasında sorunlara sebep olmuştur. Gerçi son yıllarda otoriter babalara daha az rastlıyoruz. Ancak yeni sorunlarla karşı karşıyayız: Arkadaş babalar… Bir babadan ziyade bir arkadaş... Otoriter babalık ne kadar zararlıysa arkadaş babalık da o kadar zararlıdır.

Çocukların zaten arkadaşları vardır. Onların babaya ihtiyacı var. Baba, çocuğun gelişimi için gereklidir. Babanın yaklaşımı, babanın kuralları ve disiplin uygulaması kişilik gelişimi için gereklidir. Ebeveynlerden birinin eksikliği ya da baskın olması çocuğun kişiliğini olumsuz anlamda etkiler.

Babalar, çoğu kez, çocuğun dış dünya ile kurdukları ilişkide köprü rolü üstlenirler. Babanın yaklaşımı, onayı ve takdir etmesi çocuğun sosyal çevre ile iletişimini olumlu olarak etkiler. Babası tarafından sevildiğini hisseden çocuk, gelişmeye ve öğrenmeye daha açık olacaktır.

Baba, çocuk ile olumlu ve sıcak ilişki kurmalıdır. Bu olumlu ve yakın ilişki çocuğun kişiliğini de olumlu anlamda etkiler. Babası (ve annesi) tarafından değer gören çocukların özgüvenleri sağlıklı olur. Babanın yaklaşımı çocuğun öz güvenini de etkiler. Babanın yaklaşımı, çocuk üzerinde yapıcı olabileceği gibi yıkıcı da olabilir.