AHŞAP SANATINA EMEK VEREN USTA HİKMET BÜRKÜK İLE

ÖZGEÇMİŞ

 

 

1969 yılında İstanbul’da doğdu,  öğrenimini İstanbul’da tamamladı.  

1977’de atölye çalışmalarına başladı. Eğitimini, usta çırak ilişkisi ile dört kuşaktan beri ahşap işçiliği üzerine çalışmalar yapan bir ailenin devamı olarak babası Hüseyin Bürkük’den aldı. Bu sırada klasik ahşap el sanatlarıyla uğraşan ve uygulamalarda bulunan çeşitli ustalardan eğitim ve uygulamalı derslerini gördü.1996’da hat ve tezhip kurslarına katıldı.

Hâlen uygulamalı olarak Selçuklu ve Osmanlı estetiği içeren ve çeşitli örneklerden oluşan kündekârî, oymacılık, naht, sedefkârlık, hat, tezhip sanatlarının yanında klasik anlamda olmak üzere de ahşap el sanatları ile uğraşmaktadır.

El sanatlarını araştırıp bu günkü şartlarda üretmeye gayret gösterirken ilerdeki kuşaklara bu sanatları aktarabilmek için de ilgisi olan kişi ve kurumlara öğretmeye çalışmaktadır.

 

 

 

 

Ahşap oyma sanatında ustalık kazanmak için hangi süreçlerden geçmek gerekiyor?

Ahşap Sanatının Sırrı

 

Önce sabır. Sonra sevmek, hissetmek ve zevk almaktır.

Elinize aldığınız parçaya odun mantığıyla bakarsanız önünüze gelecek işte ona göre olur.

Bu işi yapacak kişi önce ağacı sevecek onun ağırlığından ve tozundan kaçmayacak. Kısaca mesleğe âşık olacak. Sevmek hissetmektir, çalışırken elinizdeki ağacın ne olabileceğini hissedeceksiniz. Her ağaçtan her şey olmaz, bunu bileceksiniz. Bunları çözdükten sonra zaten geriye ortaya çıkan üründen ve insanların eleştirilerinden zevk almak kalıyor. İşte o zaman size usta diyorlar.

 

Eleman ve Okul

Maalesef piyasada yetişmiş eleman sıkıntısı had safhada. Tezgâhtan yetişen elemanla sonradan bu işe başlayan elemanın arasında uçurum var. Tezgâhta yetişeni elinde tutmak, dışarıdan gelenide yetiştirip işe adapte etmek çok büyük sorun. Bunu zaman içerisinde biz biraz aştık fakat yeterli değil.

Şu anda bu sorunu okullardan çözmeye çalışıyoruz. Fakat ne yazıktır ki okulda restorasyon bölümü okuyan bir öğrenci bırakın pratiği kâğıt üzerinde bile yeterli teknik bilgiyi alamıyor.

Sektörün en büyük sorunu yetişmiş eleman ve teknoloji eleman yetişmemesidir. Teknoloji hızlı para kazanılan alanlarda ilerliyor, bizlerde hâlâ el emeğiyle bir şeyler yapmaya çalışıyoruz.

Bu sektörde çok azımız başkaları için üretilmiş makinaları kendimize uyarlayıp kullanabiliyoruz

 

Ecdadımız Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerini örnek alarak yeni nesillere miras bırakmak üzere hangi çalışmalar yapılmaktadır?

                           

Emek Ahşap Geleceğin Antikaları

 

Geleneksel Türk ahşap sanatının gelecek nesillere miras kalacak olan eserlerini, 21. yüzyılın antikalarını oluşturabilmek için yapılması gereken sanat dünyamıza yeni koleksiyonlar kazandırmaktır. Ancak bu sayede sanatın ve sanatçının yaşamasını sağlayacak toplumsal ilgiyi ortaya koyabiliriz.

 

Firmamız Emek Ahşap’ın katılmış olduğu fuarlardan da anlaşılmıştır ki dünyanın her yerinde bu bilince sahip en azından bu bilinci edinmeye hazır pek çok sanatsever vardır.

Onların arasında birçoğunun ilgisini çeken ve takdirlerini kazanan firmamızın profesyonel kadrosu   başarılı çalışmalarıyla 1974’den buyana geleneksel ahşap sanatını gelecek nesillere nitelikli eserler olarak aktarmayı kendisine hedef seçmiştir.

 

Geleneksel ahşap yontu sanatı Selçuklu ve Osmanlı’da temelleri atılmış bir sanat dalımızdır.

Mimarî süsleme sanatı olarak önemli görevler üstlenen ahşap yontu ilk zamanlar iç mekân süslemelerinde görülmüş fakat daha sonraları büyük projeler olan camilerde mihrap, minber, kürsü, kapı ve mahvel korkuluklarında yoğun olarak kullanılmıştır.

Osmanlı sarayları ve konaklarında ise ahşabın uygulanmadığı hiçbir alan yoktur. Özellikle tavanlar bunun en güzel örneklerini içerir.

 

Emek ahşap olarak bizler günümüz teknolojisinin getirdiği endüstriyel ahşap işçiliğinin yanı sıra geleneksel ahşap el işçiliğini de uygulayarak nadide parçalar üretmeye çalışıyoruz.

Ahşap yontu sanatının dışında firmamız Selçuklu’dan günümüze kadar korunmuş olan bir sistemi de uygulamaktadır. Bu sistemin adı kündekârîdir.

 

Kündekâri sanatı genel çerçevede nasıl tarif edilebilir?

 

Kündekârî

Ahşap sanatının olmazsa olmaz tekniklerini gerektiren bu sistem kısaca izah edilirse, küçük küçük şekillendirilmiş parçaların hiçbir kimyasal ve çivi kullanmadan birbirine geçme tekniği ile bir araya toplama işine denir.

Bu teknik ağırlıklı olarak cami kapıları, pencere kanatları, kürsü ve minber göbeklerinde kullanılmaktadır. Orijinal desenler dışında günümüz şartlarına göre tasarlanmış modelleri de yeni yapılarda uygulamaktayız. Orijinal olarak bu tekniği Türkiye’de uygulayan az sayıdaki firmalardan biri olmaktan gururluyuz.

Dört kuşaktan beri ahşap sanatıyla uğraşan bizler sizlere daha iyisini sunabilmek için büyük çaba içerisindeyiz. Önce kalite sloganıyla yola çıktık ve bu yolda büyük mesafeler kat ettik.

 

Kaç kuşaktır ahşap sanatıyla ilgileniyorsunuz?

Emek Ahşap Bu Sektörde Örnek

Dört kuşaktan beri ahşap sanatıyla uğraşan bir ailenin devamı olarak Emek Ahşap 1972’de Hüseyin Bürkük tarafından İstanbul’da faaliyetlerine devam etme kararı almıştır.

O günkü şartlarda atölye mantığıyla başlayan imalat zamanla gelişip bugünkü teknolojiyi yakalamıştır. Ahşaba olan tutkumuz ve tarihe olan saygımız bizleri zaman içerisinde ağırlıklı olarak camiler olmak üzere eski eserlerin restorasyonu ile sıfırdan, yeni eserlerin yapılmasına da yöneltmiştir.

Emek Ahşap olarak bizler özellikle orijinal kündekâri uygulamalarıyla ve ortaya koyduğu diğer ürünleriyle kalitesini ispatlamış sektöründe lokomotif olma özelliğini koruyan ahşapla ilgili her türlü talebe cevap veren bir kuruluştur. Eski eserlerimizdeki bilinçsiz restorasyon ve yeni yapılaşma bizlerin bu işe daha çok önem vermemizi daha çok araştırma yapmamızı sağlamıştır.

 

 

Son yıllarda ahşap sanatına insanların bakışı ve ekonomik çevrenin etkilere nasıl olmuştur?

Son On yılın Değerlendirmesi;

El Emeği Nereye Gidiyor?

Son yıllarda piyasadaki olumsuz gelişmeler bu sektörde de maalesef büyük sıkıntılar yaratmıştır. “El emeğinin pazarlığı olmaz.” mantığı yerini “Çiviyi çakan parayı kazanır.”a bırakmıştır. Üzülerek söylemek gerekir ki el emeğinin hükmü kalmamıştır.

Her şeyin otomasyona döndüğü bu ortamda üretiminin `’ını el emeğiyle yapan bizler başka sektörler için imal edilmiş makineleri kendi ihtiyacımıza göre düzenleyip kullanıyoruz.

Buda bizlere ek maliyetler getiriyor. Teknolojinin bizim lehimize gelişmesi zor çünkü bu sektör o kadar geniş değil.

 

Ürettiğiniz ahşap ürünlerinden bahseder misiniz?

İmal ettiğimiz ürünler tamamen masif ağaç olup kullandığımız ağaçlar ağırlıklı olarak Afrika menşeli olup uzun süre beklettikten sonra mamul hâle getirilir.

Emek ahşap olarak bizler çoğunlukla camilerin ana giriş kapıları, mihrap, minber, kürsü, mahfel korkulukları ve özel tasarım ev dekorasyonları yapmaktayız.

Ahşap deyince akla gelen sıcaklıktır. Bu sıcaklığı en güzel şekilde insanların beğenisine sunmakta bizim işimizdir.

Bizler profesyonel kadromuz ile bunları başarmanın mutluluğunu yaşıyoruz.

Bir örnek vermek gerekirse herkesin Beykoz merkezdeki (on çeşmelerin olduğu yer) yeni restore edilen caminin ahşap işçiliğini görmelerini tavsiye ederim.

                                                           

 

 

 

 

 

 

Halil GÖKKAYA

Şair