İFFETLİ, HAYIRSEVER VE MÜŞFİK BİR HANIM SULTAN DEVLET HATUN

Sultan Murad Hüdâvendigâr’ın en büyük dertlerinden biri de Anadolu’da birliği sağlamak ve Türk beylikleriyle iyi geçinip, uzlaşmaktı. Bu siyaset çerçevesinde, Germiyanoğlu Süleyman Şah ile iyi bir dostluk ve yakınlaşma sağladı. Kızı Devlet Hatun’u oğlu Yıldırım Bayezid’e alarak bu ilişkiyi ve dayanışmayı daha da güçlendirmek ve kalıcı kılmak istiyordu. 1382 ilkbaharında Anadolu beyleri, tüm devlet adamları ve saray halkının katıldığı, Bursa’da gerçekleştirilen muhteşem bir düğün şöleniyle, Yıldırım ile Devlet Hatun hayatlarını birleştirdiler. Büyük ve zengin sofralar kuruldu; açlar, fakirler, dul ve yetimler sevindirildi. Kütahya, Emet (Eğrigöz), Simav, Tavşanlı ve Gediz Şaphanesi, Germiyanoğlu tarafından düğün çeyizi olarak Osmanlı’ya verildi. 1365’te Kütahya’da doğan Devlet Hatun’un annesi Mutaharra Hatun, Mevlâna Celaleddin-i Rumî’nin oğlu Sultan Veled’in kızıydı. Mevlâna Hazretleri’nin bütün torunları gibi, Devlet Hatun’un padişah olan oğlu Sultan Mehmet de Çelebi unvanını almıştır. Devlet Hatun, ilk ‘Valide Sultan’ olarak kabul edilir. Çelebi Sultan Mehmed, Şehzade İsa, Mustafa, Musa, Ertuğrul, Kasım ve Fatma Sultan’ın annesidir. Devlet Hatun, oğlu Çelebi Mehmed’i, 1387 yılında Edirne Sarayı’nda dünyaya getirdi. Burada oğlunun en iyi şekilde yetişmesi için gayret gösterdi. Çelebi Mehmed’in, 1399 yılında on iki yaşında iken, Amasya Sancağı’na vali tayin edilmesi üzerine Devlet Hatun da oğlu ile birlikte gitti. Hayırsever hatun, bu esnada Merzifon ve çevresinde hayır eserleri yaptırdı. Ankara Savaşı sonrasında ortaya çıkan Fetret Dönemi, onun en üzüntülü yılları oldu. Çelebi Mehmed’in tahta tek başına oturması üzerine Devlet Hatun, Bursa’ya geldi. Bundan sonra vefatına kadar hayır işleri ve imar faaliyetleri ile meşgul oldu. İffetli, iyi ahlaklı, hayırsever ve müşfik bir hanım sultan olarak nam saldı. Ne zaman vefat ettiği hakkında bir kesinlik yoktur. 1422’de, bir rivayete göre de 1412-1413’te vefat ettiği sanılmaktadır. Türbesi, Bursa’da Sultan Çelebi Mehmed’in Yeşil Türbesi’nin alt tarafında, Meydancık Mahallesi’ndedir. Baş tarafındaki mermer sandukada şunlar yazılıdır: “Bu türbe hatunların sultanı, iffetli hanımefendi, Bayezid oğlu büyük padişah Sultan Mehmed’in annesi Devlet Hatun’undur.” Sultan Çelebi Mehmed, Merzifon’da kendi medresesinin yanında validesi adına, bir sofa ve iki odayı içine alan bir zaviye yaptırmıştır. Zaviyenin vakfiyesinde, her gün fakir fukaraya yemek verilmesi, aç gelenlerin tok gönderilmesi; hizmetlilerin mağdur edilmemesi ve asla israfa yol açılmaması tembih edilmiştir. Vakfiyede, Çelebi Mehmed, validesini şöyle vasıflandırmıştır: “Kadınların seyyidi, hatunların tacı Devlet Hatun binti Abdullah.”  Devlet Hatun’u rahmet ve minnetle anıyoruz.