GÖNÜLDE GAYRI SEVDAYI GÜLÜM N'İDEM

Dîvân'ı baştan sona Hz. Peygamber (s.a.v.) sevgisiyle dolu olan es-Seyyid Osman Hulûsî Efendi'nin açık ve akıcı olduğu kadar etkileyici şiirlerinden birisi de "Gülüm n'idem n'idem n'idem" nakaratlı aşağıdaki manzûmesidir. Hulûsî Efendi'nin¸ büyük mutasavvıf şâir Yunus Emre neşvesiyle yazdığı bu manzûmenin büyük bir kısmı okuyucu için açık olmakla beraber¸ şiiri aşağıdaki şekilde nesre çevrirerek okuyucuyla paylaşmayı uygun görüyoruz:

 Dîvân'ı baştan sona Hz. Peygamber (s.a.v.) sevgisiyle dolu olan es-Seyyid Osman Hulûsî Efendi'nin açık ve akıcı olduğu kadar etkileyici şiirlerinden birisi de "Gülüm n'idem n'idem n'idem" nakaratlı aşağıdaki manzûmesidir. Hulûsî Efendi'nin¸ büyük mutasavvıf şâir Yunus Emre neşvesiyle yazdığı bu manzûmenin büyük bir kısmı okuyucu için açık olmakla beraber¸ şiiri aşağıdaki şekilde nesre çevrirerek okuyucuyla paylaşmayı uygun görüyoruz: 

 

1. Sensiz dünyâyı ukbâyı

  Gülüm n'idem n'idem n'idem

  Hûr u cennetü'l-a'lâyı

  Gülüm n'idem n'idem n'idem

 

Yeryüzüne kulluk vazifesini yerine getirmek üzere gönderilmiş olan insanoğlunun tek hedefi Cenâb-ı Hakk'ın rızâsını kazanmak olmalıdır. Şüphesiz Yüce Yaratıcı'nın hoşnutluğunu elde etmek Hz. Peygamber (s.a.v.)'e itaatle gerçekleşecektir. Nitekim Kur'ân-ı Kerîm'de "Kim peygambere itaat ederse¸ Allah'a itaat etmiş olur."[1] buyrularak sevgililer sevgilisinin konumu ve önemi bir defa daha belirtilmiştir. 

Bu şuuru taşıyan Hulûsî Efendi de Hz. Peygamber (s.a.v.)'in olmadığı dünya bir yana âhireti dahi istememekte; hûrîlerin¸ en güzel cennetlerin bile onsuz bir anlamının olmadığını ifade etmektedir. 

 

2. Sînem onulmaz yaralı

  Değmeye onmaz yâr eli

  Senden özge yârı velî

  Gülüm n'idem n'idem n'idem

 

Âşığın kalbi yaralıdır; zira yârinden ayrıdır. Bu ayrılış onun için âdetâ bir ölümdür. Bu nedenle de âşık ölümle hayat arasında gidip gelmektedir. Öyle sıradan bir sevgili¸ âşığın bu hastalığına şifa olamayacaktır. Aşk hastalığının devâsı sevgililer sevgilisindedir. Onun bir dokunuşuyla bu yaralı kalp iyileşecek¸ şâd olacaktır.

 

3. "Mâ-zâğa'l-basar"dır gözün

  Kelâm-ı cân-fezâ sözün

  Manzarım olmazsa yüzün

  Gülüm n'idem n'idem n'idem

Burada geçen "Mâzâğa'l-basar"[2] ifâdesi "Göz (gördüğünden) şaşmadı." anlamına gelmektedir. Kur'ân-ı Kerîm'de Hz. Peygamber (s.a.v.)'in haktan sapmadığı ve nefsinin arzuları ile konuşmadığının belirtildiği Necm sûresinde¸ onun vahye mazhar oluşu bağlamında¸ gördüklerinin hakîkat olduğu vurgulanmıştır. Hakîkati gören Hz. Peygamber (s.a.v.)'in sözleri de elbette canlara can katacaktır. Bu güzel gözlü¸ bu güzel sözlü sevgilinin nûr cemâli dışında nereye bakılır¸ neden lezzet alınır ki?... 

 

4. "Ve'l-leyli" zülf-i zer-târın

  "Ve'ş-şemsi" mihr-i dîdârın

  Olmazsa dilde ezkârın

  Gülüm n'idem n'idem n'idem

 

Yüce Allah Leyl sûresine "(Ortalığı) bürüdüğü zaman geceye andolsun."[3] diyerek başlamaktadır. Kur'ân-ı Kerîm'de üzerine yemin edilen leyl/gece¸ Hulûsî Efendi tarafından sevgili Peygamberimizin siyah saçlarına benzetilmiş; onun altın telli zülüflerinin güzelliği söz konusu edilmiştir. Peygamberimizin mübarek yüzü ise Şems sûresinin ilk âyetinde ifadesini bulan ve "Güneşe ve onun aydınlığına andolsun."[4] denilerek üzerine yemin edilen şems/güneş gibi parlak ve aydınlıktır. Böyle eşsiz bir güzelliğe sahip olan; Mutahhar olan¸ Nûr olan¸ Safiyullâh olan Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v.)'yı zikretmeyen bir dil ne söyler¸ O'nunla dolmayan bir kalp ne işe yarar?...

 

5. Servi kaddine Tûbâ'yı

  Vermezem iki dünyâyı

  Gönülde gayrı sevdâyı

  Gülüm n'idem n'idem n'idem

 

Kaynaklarda Peygamberimizin uzuna yakın orta boylu olduğu ve bir mucize eseri olarak beraberinde yürüyen hiç kimsenin ondan daha uzun boylu görünmediği kaydedilmiştir. Bu dörtlükte de Hz. Peygamber (s.a.v.)'in boyu serviye benzetilerek Tûbâ ağacı bir teşbih unsuru olarak kullanılmıştır. Kökleri yukarıda olan ve dalları aşağıya sarkan bu büyük cennet ağacı¸ hatta iki dünyanın tamamı¸ onun güzel boyu söz konusu olduğunda kıymetten düşecek¸  değersizleşecektir.

Gönülde o olacak... Onun dışındaki sevdadan ne çıkacak?...

 

6. Sana yok âlemde sânî

  Âlemin cân u cânânı

  Aşkınla dolmayan cânı

  Gülüm n'idem n'idem n'idem

 

Âlemlere rahmet olan ve güzel ahlâkı tamamlamak üzere gönderilen Hz. Muhammed (s.a.v.) Efendimiz¸ iki cihan sedefinin dürr-i yetîmi/tek ve biricik incisidir. Seyyidü'l-beşer/insanlığın efendisi olan ve Habîbullâh/Allah'ın sevgilisi olma pâyesine ulaşan son peygamber¸ insanlığı ebedî mutluluğa davet etmiştir. Bütün insanlığın medyûn olduğu bu büyük insan¸ bu nedenle de âlemin hem cânı hem cânânıdır. Allah'ın ve meleklerinin salât ve selam getirdiği bu Yüce Peygamber'in aşkıyla dolmayan cân neye yarar¸ ne iş görür?...

 

7. Sen olasın dilin sözü

  Yâdında gece gündüzü

  Senden gayra bakan gözü

  Gülüm n'idem n'idem n'idem

 

Allah'ın rızâsına ve hoşnutluğuna ermek isteyen her Müslüman onu örnek almalı¸ rehber edinmelidir. Sözü hak¸ özü hak olan o yüce elçinin söylediği söylenmeli¸ yaptığı yapılmalıdır. Diller onu söylemeli¸ zihin onunla dolmalı¸ onu hatırlamalı¸ anmalı¸ anlamalıdır. Hz. Peygamber (s.a.v.)'in gösterdiğinden gayrısına bakan göz gerçekten neyi görmüş ya da neyi görememiştir?...

 

8. Aceb nice olur hâli

  Sana varmaz ise yolu

  Hulûsî gibi bir kulu

  Gülüm n'idem n'idem n'idem

 

Rasûlullâh'ın gösterdiği hak yoldan başka yollara sapanların¸ hakîkî ve ebedî bir hayatı değil de¸ sahte ve sonlu bir aldanmacayı seçenlerin durumu ne olacaktır?

Hak ve bâtılın apaçık ortaya konduğu; dileyenin doğruyu¸ dileyenin yanlışı seçeceği bu dünyada tercihimizin hep iyiden¸ hep güzelden yana olması duasıyla:

"(Allah'ım!) Bizi doğru yola¸ kendilerine nimet verdiklerinin yoluna ilet; gazaba uğrayanlarınkine ve sapıklarınkine değil." (Âmin.) (1/Fatiha¸ 6¸7.)

 

 

 

Abdülmecit İSLAMOĞLU

Yazar