DÎVÂN’IN NESRE ÇEVİRİSİ

Tasavvuf çevrelerinde gönülleri olgunlaştıran sohbet ortamlarında okunan maneviyatla beslenmiş şiirlerin, insan ruhuna etkisi fevkalâdedir. Kur’an ve sünnetten beslenen şiir vadisinin tesiriyle gönüller muhabbetle coşmaktadır. Mutasavvıf-Dîvân şairi olan Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi (k.s.) şiirin hem şekil hem de mana hususiyetlerini bizzat yaşayarak öğrenip, gönül diliyle etrafındaki muhibbanların yüreklerine nakşetmiştir. Temiz fıtratının bir başka güzelliği olarak zuhur eden şairlik tabiatı küçük yaşlardan itibaren sadırdan satıra dökülmüştür. Duygularını, düşüncelerini şiir diliyle dillendirmiş, onunla sohbet ederek, nasihatlerini şiirle yapmıştır.  Birçok mektuba bile şiirle cevap verdiği olmuştur. Böylece fikirleri kalıcı bir hüviyet kazanmıştır. Kendisinden zahiren kilometrelerce uzakta olan beldelere şiirleri ulaşmıştır. Gönülden yakınlık kesbetmiş, tasavvufî sohbet ortamlarında şiirleri ilahi formunda okunmuş ve ezberlenmiştir. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.)’in 36. kuşaktan evladı olması hasebiyle   Sevgililer Sevgilisi’nin iman, ilim, güzel ahlâk, takva, marifet gibi manevî mirasının bir temsilcisi ve uygulayıcısı olarak etrafına güzellikler yaymıştır.  Hz. Peygamber (s.a.v.)’in bir hadisinde belirttiği üç sınıf insandan -âlim, ilim tahsil eden ve bunlara yardım edenler- her üçünü de kendi şahsında toplayabilme seçkinliğine kavuşmuştur. Bir âlim olarak, ilim tahsil etmeyi kitaplarla hemhâl olmayı hayatı boyunca sürdürürken bir yandan da ilim tahsil eden gençlere yardımcı olmaya devam etmiştir. Onu diğer bazı âlim ve şairlerden ayıran özelliği, yukarıda arz etmeye çalıştığımız hususlardaki fonksiyonel uygulayıcılığıdır. “20. Yüzyıl Mutasavvıf Dîvân Şairi Seyyid Osman Hulûsi Efendi Dîvânı (İnceleme-Metin-Nesre Çeviri)" adlı kıymetli eseri neşreden değerli akademisyen ve ilim adamlarımızdan Prof. Dr. Nihat Öztoprak şu tespitlerde bulunmaktadır: “Türk edebiyatı içinde Osman Hulûsi Efendi’yi farklı kılan en önemli husus dîvân ve tekke şiirinin bitti denildiği bir dönemde onun bu tarzlarda şiirler yazmasıdır. Sağlığında ihvanın dışında bilhassa akademik camiada fazla dikkat çekmemiş olan Hulûsi Efendi’yi anlamak, şiirlerini incelemek, edebî kişiliğini ortaya çıkarmak için art arda sempozyumlar düzenlendi. 20. yy.da yaşamış başka hiçbir şaire nasip olmayacak ilgi ve alâka gördü. Somuncu Baba ve onun adına toplam 12 sempozyum düzenlendi. Son asırda ömrü şiirle geçmiş böyle kıymetli bir şahsiyetin eserinin hazırlanmasına vesile olan ve her ihtiyaç duyduğumuzda müşkülatımızı çözen bilgi, birikim ve hatıralarını bizimle paylaşan Hulûsi Efendi’nin çok kıymetli mahdumu ve halefi Hamid Hamideddin Ateş Efendi’ye gönülden teşekkür ediyorum.” Bir şaheser olan Dîvân’ın takdim yazısını kaleme alan Vakıf Mütevelli Heyet Başkanımız H. Hamideddin Ateş Efendi’nin satırlarıyla bu bahsi ikmal edelim: “Mutasavvıf bir dîvân şairi olması sebebiyle şiirlerinin zâhirî anlamının yanında bâtınî anlamı da vardır. Onları anlamak için dîvân şiirinin estetik anlayışını, tasavvufun terim ve deyimlerini, dinî-tasavvufî kültürü, büyük mutasavvıfların kıssalarını vs. derin bir birikime ihtiyaç vardır. İşte bu sebeple Hulûsi Efendi (k.s.)’nin şiirlerinin anlamlarının ortaya konması böylece günümüz insanıyla onun şiirleri arasında köprü kurulması zaruret hâlini almıştı. Bunun için ise alanın uzmanından yardım almak, işi ehline emanet etmek gerekiyordu. Bu maksatla Prof. Dr. Nihat Öztoprak’tan Hulûsi Efendi’nin şiirlerinin nesre çevirisi talep edildi. Teklifimizi kabul eden akademisyen, ilim erbabı Nihat Öztoprak Bey uzun süren yorucu ve titiz bir çalışma sonucu nesre çeviriyi tamamladı. Bu kıymetli eserin neşredilmesinde emeği geçen bütün kardeşlerimizi ve siz kıymetli okuyucuları da gönülden selamlarım.”