BÜYÜKLERİN ZAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ İLE İLGİLİ SÖZLERİ
- Hz. Ali (r.a.): “Dünya her an bizden uzaklaşmakta, âhiret yaklaşmaktadır. Bunlardan siz, âhireti tercih edenlerden olun, dünyayı tercih edenlerden olmayın. Zira bugün çalışma var hesap yok, yarın hesap var çalışma yok.” buyurmuşlardır.
- Sehl bin Sâ’d (r.a.): “İnsanların müptela olduğu belâ ve musibetlerin en büyüğü, dünya ve âhiret işi ile meşgul olmayıp vaktini boşa harcamaktır.”
- İmam-ı Rabbanî (k.s.): “Bir kimsenin iyi Müslüman olduğu, lüzumlu şeylerle meşgul olup faydasız şeylerden uzaklaşması ile belli olur. Zamanın boş şeylerle zayi olmaması için insanın vakitleri muhafaza etmesi lazımdır. İnsan öyle yaşamalıdır ki yanında bulunanları da dağınıklıktan, başıboşluktan, malayaniden kurtarıp toparlasın. Zira zaman, nutuk çekecek, dedikodu yapacak zaman değildir.”
- Abdülkadir-i Geylanî (k.s.): “Dünya üç gündür: Dün, bugün, yarın… Dün geçti. Yarının geleceği belli değil. Öyle ise bugünün kıymetini bil.”
- İmam-ı Âzam (k.s.): “Felaketlerin en büyüğü, vakti boşa geçirmektir.”
- İmam-ı Gazalî (k.s.): “Geçmiş zaman elden çıkmıştır, gelecek ise henüz gayptadır. Öyle ise mevcut olan, senin içinde bulunduğun şu andır.”
- Hacı Bayram-ı Veli (k.s.): “Boş gezenler zengin bile olsa, arkadaşları şeytan, kalpleri şeytanın konağı olur.”
- Muhammed Parisa (k.s.): “Yarın yarın diyenlere, ‘Bugün, dünkü günün yarınıdır. Bugün ne yaptın ki, yarın ne yapacaksın?’ cevabını verirdi.”
- Şakiki Belhi (k.s.)’ye: “İnsanları hangi şey helak eder?” diye sorulmuştu. Cevaben, “İnsanları iki şey helak eder; biri, tevbe ederim diyerek günah işlemeleri, diğeri de zamanında yapmaları gereken tevbeyi sonra yaparım diye geciktirmeleri.” dedi.
- İmam-ı Şaranî (k.s.): “Alelâde bir insan zamanı nasıl bitireceğini, akıllı bir insan ise zamanı nasıl kullanacağını düşünür.”
- “Ey insan! Zaman sensin, sen iyi olursan zaman da iyidir. Eğer sen kötü isen zaman da kötüdür. Zaman paraya benzer, lüzumsuz yere harcanmazsa daima yeter. Ömrün yarısı, boşa harcanmakla tüketilir. Kalan yarısı da boşa harcandığına hayıflanmakla.”
- “Zaman, hayatın ta kendisidir. Zamanı boşa geçirmek, aslında hayatı boşa geçirmektir. Üç şey geri gelmez: Atılan ok, söylenen söz, geçen ömür.”
- “Zamansızlıktan şikâyet edenlerin çoğu, zamanı iyi kullanmasını bilmeyenlerdir.”
- “İlim ve teknikle insan ne yaparsa yapsın, neyi bulursa bulsun, hangi aleti ortaya koyarsa koysun yine de zamanın, hayatın ve ölümün sırrını ilahi hakikatlerde arayacak ve orada bulmaya çalışacaktır.”
Uğraş, didin, düşün, ara, bul, koş, atıl, çağır; durmak zamanı geçti, çalışmak zamanıdır.