Barbar Modern Medenî (Medeniyet Üzerine Notlar)

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’nın sözcüsü, değerli akademisyen İbrahim Kalın Bey’in, ‘Barbar Modern Medeni (Medeniyet Üzerine Notlar)’ adlı kitabı raflarda yerini aldı. Bu kitap, sanki yazarın önceki kitaplarını tamamlayan, (Ben Öteki ve Ötesi ile Akıl ve Erdem) sözün ve dünya medeniyetinin mütemmimi (tamamlayıcısı) ölçüsünde yazıldığı duygusunu vermişti bana. İnsan Yayınları’ndan çıkan kitap, on bölüm olarak kaleme alınmış. Üslup güzelliği, fikrî derinlik yine satırlar ve sayfalar arasında yerini almıştı. Tarihî perspektif ve insanlık medeniyeti alanındaki yaşanmışlık, billur bir kaynağın, arı duru akan bir sessizliğini ve zarafetini okuyucuya hatırlatıyordu. Yazar, devlet işlerinin en zirve noktasında deruhte ettiği mesuliyetin, aynısını hatta daha fazlasını eserlerine yansıtmayı biliyordu. İnsanlığın, bugün muhtaç olduğu medeniyet kavramının yeniden inşasının, ihyasının lüzumunu biz okuyuculara her cümlesinde hissettiriyordu. Geniş ve kapsamlı bir girişten sonra, eser şu bölümlerden oluşmaktadır. 1. Medeniyetlerin Ortaya Çıkışı: Tarih ve Kavram 2. Kriter Sorunu: İlkellik, Barbarlık ve İlerleme 3. Medeniyet ve Modernite: Medeniyete Karşı Modernite 4. Medeniyet ve Tarihin Akışı: Tarih ve Medeniyet, Medeniyetin Sonu Meselesi 5. Sömürge Aracı Olarak Medeniyet: Tabiatı Aşma Aracı Olarak Teknik ve Medeniyet 6. Dünya Görüşü ve Varlık Tasavvuru: : Dünya Kavramı ve Kozmoloji 7. Medeniyet, Düzen ve Özgürlük Sorunu: Adalet, Siyasî Düzen ve Medeniyet, Varlık Dairesi ve Bütünlük Fikri, Varlığın Dinamik Yapısı, Varlık ve İnsan 8. İslâm Medeniyeti ve Bilgi Tasavvuru: Bilgi, Hikmet ve Dünyanın Çoğul Halleri 9. Sanat ve Medeniyet: Güzellik İlmine Giriş/Soyutlama ve Üslup Meselesi, Güzelliğin Ontolojik Temelleri, Çağdaş Çağrışımlar, Tahkiye Sanatı 10. İki Medeniyet Düşünürü: Farabi ve İbni Haldun/Üç İslâm Şehri: Mekke, Medine, Kudüs/Farabi: Erdemli Şehir Olarak Medeniyet/İbni Haldun: İlm-I Umran ve Medeniyet Bedeli alt başlıklar olmak üzere insan ve medeniyet üzerine kapsamlı bir çalışmayla karşı karşıya olduğumuzu görüyoruz. Eserin kaleme alınma hatırasını girişte dile getirdiği iki sebeple özetler. Birincisi, Brezilya’nın Amazon ormanlarında araştırma yapan bilim insanlarının, medeniyetten uzak, teknolojiden habersiz, İHA ile tespit edilen bir kabilenin yaşadığını ortaya çıkarmaları ile anlatır. Haberin devamında, sadece ok ve yay kullanmayı bilen bu kabilenin, geçen yıl altın madencileri tarafından on kadar üyesinin öldürüldüğü şeklinde haberle bitirir. Diğer neden ise bir şiir mısraından mülhem bir anekdotu bizlerle paylaşır. Uzak bir diyarda yaşayan bir ülkenin yönetici ve halkı, dükkân ve dairelerini kapatarak şehrin girişinde toplanarak “Barbarlar geliyor!” diye, panik içinde beklemeye koyulurlar. Barbarların kim olduğu, ne zaman, nereden geleceği ise tam bir bilinmezler yumağı. Günlerce, kaygılı bekleyiş, nihayet habercilerin getirdiği müjdeli sonla ülkede hayat normale döner. ‘Üç İslâm Şehri: Mekke, Medine, Kudüs’ başlığı altında sunduğu incelemesi ile Müslüman düşünürlerin insan ve şehir hayatı hakkında yaşadıkları tecrübelerin yakından ilgili olduğunu, Hazreti Peygamber (s.a.v.)’in doğup büyüdüğü Mekke ile hicret ettiği Medine, İslâm’ın şehir, ticaret ve çoğulculuk kavramlarına daha ilk günden aşina olduğunu bir tecrübe ile bizlere anlatır. Bugün çok katlı mimariden müstakil mimariye geçme heyecan ve atılımında olan ülkemiz için, sokak, cadde ve şehrin ana ruhunu yaşatmaya ve canlandırmaya çalışması bakımından ‘Farabi: Erdemli Şehir Olarak Medeniyet’ başlıklı bölümü oldukça manidar buldum. Farabi’ye göre, şehrin insan fıtratını korumak gibi bir asli görevinin olması gerektiğini, kendine bahşedilen kemal derecesindeki ulvî görevleri tek başına karşılamakta zorlanacağını, ihtiyaçların karşılıklı olarak cemiyet hayatında temel bir ilke olması gerektiği belirtilir. Eser, geniş bir literatür taraması ile son bulmaktadır. Üç yüz civarında eserin kaynak olarak gösterildiği kitap, kadim kültürümüzün derin izlerini hafızamıza adeta damıtmaktadır. Sayın İbrahim Kalın beyin, kalemine ve yüreğine sağlık diyoruz. İnsan Yayınları: : 0 212 249 55 55.